Misli pregled više, za brigu manje. Misli UNIQA

1. Šta žena treba znati o raku dojke i šta može uraditi sama?

   • Jednom mjesečno uraditi samopregled dojki
   • Jednom godišnje uraditi ultrazvučni pregled dojki
   • Na osnovu preporuke ljekara odraditi mamografski pregled

2. Koji su faktori rizika za nastanak raka dojke?

   • Pol – ženski
   • Godine starosti – najčešće oboljevaju žene iznad 50te godine života
   • Genetska – nasljedna predispozicija
   • Nerotkinje i one koje su rodile poslije 35te godine života
   • Stimulisane žene u programu vantjelesne oplodnje – hormonske terapije
   • Žene koje su operisale karcinom jedne dojke (4-5 puta povećan rizik za karcinom druge dojke)
   • Žene sa ranije otkrivenim benignim promjenama
   • U ostale faktore rizika spadaju: nezdrav način života, nepravilna ishrana sa mnogo masnoća, gojaznost, pušenje, alkohol, stres, itd.

3. Koji su rani simptomi raka dojke?

   • Rak dojke je u početnom stadijumu bez simptoma.

4. Koji su simptomi uznapredovane bolesti?

   • Čvor na dojci (bolest može trajati do 5 godina dok se ne pojavi čvor)
   • Uvećana jedna dojka
   • Promjena boje kože (plavičasta boja ili crvenilo koje ne prolazi)
   • Uvučena bradavica
   • Koža koja liči na koru pomorandže iznad tumora
   • Iscjedak iz bradavice dojke (voden, gnojan, sukrvičav)

5. Zbog toga iz klinike Kerber preporučuju REDOVNE PREGLEDE:

   • U dobi između 20. i 35.godine - samopregled dojki jedanput mjesečno
   • U dobi između 35. i 45. godine - samopregled dojke jedanput mjesečno i ultrazvučni pregled dojki jedanput godišnje
   • Nakon 45.godine - samopregled dojke jedanput mjesečno i ultrazvučni ili mamografski pregled dojki jedanput godišnje

SAMOPREGLED DOJKI

Samopregled dojki je postupak na koji treba da se naviknete. Svaka žena treba da uradi samopregled dojki jedanput mjesečno počevši od 20-te godine života. Najbolje vrijeme za samopregled dojki je od 5-og do 10-og dana menstrualnog ciklusa.

1. Legnete na ledja i postavite lijevu šaku ispod glave. Koristite desnu šaku za ispitivanje lijeve dojke. Spojite kažiprst, srednji i domali prst, i kružnim pokretima pipajte dojku u krug, u smjeru kazaljke na satu. Provjeravajte da li osjećate pod prstima grumenčiće, tvrde čvorove i zadebljanja. Pregled ponovite lijevom šakom na desnoj dojci.
2. Stanite ispred ogledala, postavite šake na kukove i posmatrajte svoje grudi. Obratite pažnju na simetriju dojki, bradavice, boju. Uočite ako postoji do tada neuobičajena razlika u veličini i obliku dojki, pojava grumenčića ili otoka, ili smežuravanje i uvlačenje djelova kože u tkivo dojki.
3. Podignite jednu, a zatim drugu ruku tako da možete provjeriti da li se nalaze uvećani čvorići u predjelu pazuha.
4. Nježno pritisnite bradavice koristeći palace i kažiprst. Sada provjeravate da li na bradavici postoji neki čvorić pod dodirom ili da li postoji bilo kakav iscjedak.

ULTRAZVUČNI PREGLED

Ultrazvuk je potpuno neškodljiva dijagnostička metoda, posebno korisna za mlade žene. Ova metoda je metoda izbora kod mlađe populacije koja ima više žlijezdanog tkiva koje je osjetljivije na zračenje – MAMOGRAFIJU.

MAMOGRAFIJA

Mamografija je rendgenski snimak strukture dojke kojim otkrivamo najmanje promjene na dojci.
/Mamografski pregled pruža mogućnost da se vidi razvijanje tumora mnogo prije nego što biste ih vi mogli napipati. Mamogram može otkriti karcinom dojke u ranoj fazi. /
Mamografija se preporučuje ženama starijim od 40 godina, makar, jednom u dvije godine. Kod žena starosti 40-60 godina rade se preventivni mamografski pregledi. Na redovne preglede u ovoj starosnoj grupi treba da odlaze žene koje se nalaze u grupi sa većim faktorom rizika (bolest u porodici, žene koje su se liječile ranije od karcinoma...)

Ukoliko su tokom prethodno opisanih dijagnostičkih postupaka otkrivene promjene na tkivu dojke, rade se dodatna ispitivanja. Ova dodatna ispitivanja se rade ultazvukom da bi se procijenio nivo nastale promjene. Ukoliko je mamografom otkrivena grudvica ili se pokazala bilo kakva abnormalnost, radi se biopsija - postupak uzimanja uzorka tkiva iz “promjene”.

Tumor markeri u početku bolesti nisu pouzdani. Obično su povećani u odmaklom stadijumu bolesti.